Coronavoorspelling #4 : er komt geen groot bevrijdingsfeest

Zoals verwacht werden de lockdownmaatregelen verlengd in België. Virologen en statistici zeggen al langer wat wij als mensen maar zo moeilijk kunnen aanvoelen: de besmetting verloopt met vertraging.

De dagelijkse cijfers van het aantal zieken, gehospitaliseerden en doden geven geen beeld van de situatie vandaag. Het is een beetje zoals het licht van de sterren. Wat we vandaag zien, is een beeld dat vaak dagen oud is. Mensen die vandaag besmet worden, duiken immers met behoorlijk wat vertraging op in de statistieken. Dat betekent ook dat een dalende statistische trend op zich zal laten wachten, ook al zijn we al eventjes in lockdown.

De einddatum van de maatregelen (eerst 5 april en nu 19 april) is daarbij niet het resultaat van een wetenschappelijke berekening. Het is een wat willekeurige horizon waarna de regering opnieuw zal oordelen wat er vanaf dan nodig is.

De kans is zo goed als onbestaande dat we er in mei, juni of juli vanaf zijn. Per twee weken worden maatregelen nu bevestigd en uitgebreid en in de nabije toekomst zullen we meemaken dat een aantal van die maatregelen versoepeld zullen worden. Maar nooit allemaal tegelijk.

Ik schreef daarom eerder al dat deze pandemie voor de live- en nightlifesector een langetermijnsverhaal is. Hoe hard het deze sector ook treft, het is onverstandig om nu te rekenen op kortetermijnsoplossingen.

Een jaar van hindernissen

Zelfs in een dalende besmettingscurve zullen events nog een tijdlang te maken hebben met verschillende hindernissen:

  • Beperkingen op het aantal bezoekers die slechts heel langzaam afgebouwd zullen worden. Ook het uitreiken van vergunningen wordt politiek wellicht een veel moeilijker verhaal.
  • Mogelijk zware eisen rond social distancing en hygiëne die een aanzienlijke logistieke meerkost zullen betekenen.
  • Een publiek dat niet onmiddellijk terug zal keren (voor het eerst klinkt enkele dagen naar de Ardennen deze zomer een pak aangenamer dan een megafestival)
  • Zwaar verstoorde internationale tours waardoor affiches ook een stuk minder sterk zullen worden. De corona-situatie in het VK en de Verenigde Staten -zowat de twee meest dominante leveranciers van popmuziek- zou best ook wel eens langer kunnen duren dan op het Europese vasteland.
  • Concertzalen, nachtclubs en festivals die financieel zo verzwakt zijn dat ze een stuk minder risico kunnen dragen.
  • Een economische crisis die leidt tot lager bestedingsgedrag bij de klant.

Leren leven met COVID-19 vraagt geduld. Dit is niet de Derde Wereldoorlog. Er komt dus ook geen groot bevrijdingsfeest op het eind. Er komt een langzame gewenning aan de nieuwe situatie. Het wordt nooit meer als vroeger, maar dat is nooit anders geweest. Laat ons die toekomst -zoals altijd- gewoon beter maken.

Coronavoorspellingen #3 : tijdelijke maatregelen met blijvende impact

Het verloop van de pandemie in België blijft spannend. Optimisten zien al een eerste mogelijk klein knikje in de exponentiële curve van de ziekte, pessimisten wijzen erop dat het ergste nog moet komen.

Gisterenavond benoemde viroloog Marc Van Ranst expliciet wat we al een tijdje vermoedden: een neerwaartse trend van de verspreiding van het coronavirus, zou nog niet betekenen dat we er deze zomer vanaf zijn. De ‘de-lockdown’ zou in stappen moeten verlopen willen we het virus niet een tweede boost geven door massaal terug allemaal samen te komen.

En ook de strategie waarbij het grootste deel van de bevolking immuniteit opbouwt door eerst ziek te worden en antilichamen op te bouwen (de befaamde herd immunity) lijkt niet echt een oplossing te zijn. Wie de ziekte gehad heeft, is immers niet resistent voor de rest van het leven.

Het is dus wachten op een vaccin en dat zou wel eens meer dan een jaar kunnen duren. In een vorige post schreven we al wat dit zou kunnen beteken voor de concertsector. Dat we eerst op kleinere publiekscapaciteit gaan werken. En een stukje lokaler.

Er komt geen onmiddellijk einde aan de lockdown waarbij mensen van het ene moment op het andere massaal terug naar grote bijeenkomsten zullen spurten. Er bestaat een reeële kans dat de terugkeer naar de normale toestand langzaamaan gebeurt. Misschien zullen we eerst terug bijeen mogen komen in groepen van maximaal 10 mensen, daarna 200, daarna 1000, etc…

En wellicht draaien bezoekers zelf niet onmiddellijk de knop terug om. Gaan we klokslag middernacht terug met z’n honderden feesten na wekenlange social distancing waarbij we de fysieke nabijheid van onbekenden een beetje hebben leren wantrouwen?

Een deel van ons publiek gaat dat zeker doen, al was het maar uit burgerlijke daadkracht om zo snel mogelijk terug uit het dal te klimmen. Maar een deel van de bezoekers gaat wat tijd nodig hebben om terug te wennen aan het groepsgebeuren.

Het is echter niet ondenkbaar dat een jaar van social distancing, de occasionele lockdown en doorlopende verhoogde handhygiëne het gedrag van bezoekers permanent zal veranderen.

  • We gaan het als publiek misschien fijner vinden om niet dicht opeengepakt te zitten tijdens concerten. Eens je die meter afstand in de rij van de supermarkt gewend bent, ga je toch nog moeilijk terug naar elleboog-aan-elleboog drummen aan een klein toogje?
  • Gaan we nog startkassa’s tellen elke avond nu iedereen cashbetalingen heeft afgeleerd?
  • Hoe realistisch is het dat we nog met drankjetons gaan werken wanneer iedereen net geleerd heeft geen objecten van hand tot hand door te geven?
Het wordt interessant om te zien hoe concertzalen, nightlife en horeca hier op zullen inspelen. De tijdelijke stilte door de lockdown is het uitgelezen moment om daar plannen rond uit te werken.

Coronavoorspellingen #2 : Een stapje terug

Vaste concertgangers zagen het de afgelopen vijftien jaar gebeuren: livemuziek is booming business. Het ineenstorten van de CD-verkoop maakte van live popconcerten één van de belangrijkste opkomende artistieke markten en dat zullen we geweten hebben.

Er kwamen steeds méér en steeds grotere shows en festivals. Grote festivals gingen van twee naar elf podia. Vroeger sprak men wel eens van paying your dues: artiesten deden eerst hun kilometers op kleine lokale podia om dan door te groeien naar de arena’s. In de afgelopen jaren zagen we echter veel bands die eerste stap overslaan.

Dat is onverwacht en razendsnel even stilgevallen. Een stapje terug.

Doemdenken is onnodig: er komt gauw weer een moment waarop we met z’n alleen naar grote feesten en bijeenkomsten trekken. En in de tussentijd kunnen we ons behelpen met Spotify, Youtube en live-streams van huiskamerconcerten. Maar er zal ook een overgangsperiode zijn. Eentje waarbij we terug op straat kunnen komen, maar grote massa’s te vermijden blijven.

Het is bijvoorbeeld zeer denkbaar dat in eerste instantie ontmoetingen met minder dan 10 mensen weer mogelijk zijn, dan 100, dan 1000, etc… Hoe kunnen concertzalen die overgangsperiode aanpakken?

Lokaal wordt cruciaal

Covid-19 ontvouwt zich niet in heel de wereld op hetzelfde moment. Er zijn gebieden zoals China waar de grootste piek voorzichtig voorbij lijkt en er zijn gebieden zoals Afrika waar de piek nog moet beginnen. Mogelijk blijven een aantal grenzen gesloten om herbesmetting tegen te gaan.

Dit zal zijn impact hebben op wereldtournees. In de periode vlak na de eerste piek en lockdown kunnen we ons dus maar beter richten op lokale acts.

En hetzelfde geldt voor publiek. Het zal nog wel even duren voor we terug een citytrip plannen naar Primavera Sound in Barcelona. Of om die ene topact te gaan zien in New York.

Size matters

Kleine concerten in grote zalen worden tijdelijk een ding. Als je concerten voor 200 mensen organiseert in een zaal die 500 man aankan, dan is er voldoende ruimte om afstand te houden van mekaar. Maximumcapaciteiten van zalen bekijken we dan niet alleen vanuit het oogpunt van brandevacuatie, maar ook vanuit het principe van social distancing.

Hetzelfde geldt voor kleinschalige festivals met één podium en minder grote namen. Om deze hele oefening betaalbaar te houden moet een evenwicht gezocht worden tussen aangepaste fees (kleinere groepen, kleinere fees) en misschien iets hogere ticketprijzen. Of het moest zijn dat de Belg een stukje meer komt verbruiken aan de toog.

De periode na de lockdown gaat wat onwennig aanvoelen voor concertgangers, zeker als die maatregel nog een paar keer verlengd wordt. Kleinschalige concerten zijn een ideale manier om het publiek terug op gang te trekken. Dat we dat kunnen doen door lokale kunstenaars meer aandacht te geven is mooi meegenomen.

Het zijn de kleine poppodia en clubs die hierin het voortouw kunnen nemen. Even terug naar de dagen van paying your dues. Eerst doen we met z’n allen terug wat kilometers op de kleine lokale podia en dan  groeien we wel terug door naar de arena’s.

Coronavoorspellingen #1 : het wordt een andere zomer

Eergisteren schreef ik dat de pandemie voor langere termijn gevolgen ging hebben op de livesector. Op alle organisaties van wie het de missie is om  mensen bijeen te brengen.

Ondertussen ging België in lockdown tot 5 april en wellicht wordt die termijn verlengd. In de volgende dagen ga ik een reeks ideeën uitschrijven over wat de impact en naweeën van de pandemie zullen betekenen voor de livesector.

Het wordt een andere zomer
Onder de hashtag #savethesummer lanceerde de muziekindustrie gisteren nog een oproep om nu met z’n allen thuis te blijven en de besmettingscurve van dit coranavirus naar beneden te krijgen. Als we dat nu voor mekaar krijgen, dan kunnen we deze zomer terug genieten van de festivals, het terrasjesweer en samenzijn. Het is een goede campagne, omdat het een heel helder en prettig motiverend doel voor ogen stelt waar we samen onze schouders onder kunnen zetten.

Maar ondertussen werd Glastonbury 2020 afgelast. Te veel losse eindjes maakten de logistiek van zo’n festival te moeilijk. Ze kozen er ook voor om de voorschotten die mensen reeds betaald hadden niet terug te storten maar over te dragen naar volgend jaar. Grote internationale festivals zijn het kwetsbaarst voor dit soort onvoorspelbaarheid. En zomerfestivals kan je per definitie niet naar de winter uitstellen. Het team van Glastonbury is daarom lang niet het enige festivalteam dat overuren aan het draaien is nu.

De zomer is de start van het hoogseizoen

Het mag objectief bekeken wat bijzaak lijken (we blijven immers nu vooral thuis om straks wereldwijd geen tientallen duizenden doden te moeten begraven), maar die festivalzomer is cultureel erfgoed. Iets wat ons verbindt en waar we van houden.

Het vormt een belangrijk onderdeel van onze maatschappij. We onderschatten het belang daarvan best niet. En ook economisch is de festivalzomer de start van het hoogseizoen voor artiesten en de muziekindustrie. Een grote speler zoals Glastonbury die nu annuleert, is best heftig.

We hebben de afgelopen dagen vooral oog gehad voor het begin van de curve. Voor hoe het virus groeit en zich verspreidt. We weten op dit moment nog te weinig over het gedrag van de ziekte om al wat concrete dingen te zeggen over de staart ervan.

  • Wanneer eindigen de maatregelen? En wordt het een abrupt einde of een gefaseerde afbouw?
  • Betekent het einde van de lockdown meteen een terugkeer naar business as usual of komen er capaciteitsbeperkingen in het kader van social distancing (denk maar bezoekersmaxima of aan 1,5m afstand garanderen)?
  • Komt er een periode van opflakkeringen van de besmettingen eens de lockdownmaatregelen versoepelt worden?
  • Is dit een unieke lockdown of gaat dit de komende maanden vaker gebeuren?
Terwijl de logistieke lijnen grotendeels vast horen te liggen, zo laat in het jaar, hebben al deze vragen een ongeziene impact op de planning van festivals en heel binnenkort ook op het concertnajaar. Het is onrealistisch om te denken dat 2020 een gewone zomer wordt.